De voedselproductie zal met minstens 70% moeten toenemen om te voorzien in de voedingsbehoeften van een wereldbevolking die naar verwachting in 2050 9,1 miljard zal bereiken. Anderzijds zijn natuurlijke hulpbronnen beperkt en staan ze onder toenemende druk.
Spelers in de voedingssector grijpen deze gelegenheid aan en bedenken nieuwe manieren om de milieu-impact van de voedselproductie te verminderen en het vermogen van de planeet om voor onbepaalde tijd voedsel te blijven leveren te ondersteunen.
Primaire productie is niet het einde van duurzame voedselproductie (d.w.z. landbouw). Stakeholders in de foodsector richten zich steeds meer op de effecten van voedselverwerking en -productie. Een van de belangrijkste doelstellingen van de nieuwe “van boer tot bord”-strategie van de EU, een belangrijk onderdeel van de nieuwe Europese Green Deal, is het bevorderen van duurzame voedselverwerking en -productie.
Voedselverwerkers en fabrikanten kunnen hun impact op het milieu op vier manieren verminderen
1. VERPAKKING DIE MILIEUVRIENDELIJK IS
Voedselverpakkingen dragen aanzienlijk bij aan verspilling en vervuiling. Elk jaar wordt ongeveer 78 miljoen ton plastic verpakkingen vervaardigd, waarvan slechts 14% wordt gerecycled. Het overgrote deel van het plastic wordt geproduceerd uit niet-hernieuwbare bronnen, zoals olie of aardgas, en zal uiteindelijk op een stortplaats terechtkomen.
Op hout en papier gebaseerde alternatieven worden steeds populairder onder fabrikanten. Biologisch afbreekbaar, hernieuwbaar en gemakkelijk recyclebaar, hout en papier bieden verschillende voordelen. Het papier en het hout van de verpakking moeten wel afkomstig zijn uit duurzaam beheerde bossen. Andere bedrijven experimenteren met biologisch afbreekbare materialen zoals zeewier, groenten en zelfs vissenhuid voor alternatieve verpakkingen. Sommige van deze nieuwe opties zouden uiteindelijk plastic voor eenmalig gebruik kunnen vervangen.
Metalen voedselverpakkingen gemaakt van duurzaam geproduceerd aluminium zijn een van de meest milieuvriendelijke opties. Aluminium is een van de meest uitgebreid gerecyclede metalen en vereist slechts 5% van de energie die nodig is om nieuw aluminium te raffineren.
2. MINIMALISEER VOEDSELVERSPILLING
Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) wordt jaarlijks ongeveer een derde van al het voedsel dat voor menselijk gebruik wordt geproduceerd, weggegooid. De voedselverspilling bedraagt jaarlijks 1,3 miljard ton. Dit is een aanzienlijk verlies van voedsel en de middelen die nodig zijn om het te genereren (d.w.z. water, bodemvoedingsstoffen, transportenergie, arbeid). Terwijl een derde van dit voedsel wordt verspild tijdens de landbouw en na de oogst, en nog eens een vijfde door de eindgebruikers, is de verwerking en productie verantwoordelijk voor meer dan de helft van alle voedselverspilling.
Inefficiëntie is een van de belangrijkste redenen voor voedselverspilling tijdens de verwerking en productie. Door hun bedrijfsvoering en managementsystemen te optimaliseren, kunnen voedselproducenten en -verwerkers voedselverspilling drastisch verminderen. Dat begint bij het nauwkeurig berekenen van voedselverliezen en het achterhalen van de oorzaken, maar ook om ervoor te zorgen dat medewerkers adequaat worden opgeleid.
De EU heeft beloofd de voedselverspilling tegen 2030 te halveren. Ze wil wettelijk bindende doelstellingen voor afvalvermindering voor het hele blok vaststellen met behulp van een nieuwe methode voor het monitoren van voedselverspilling en gegevens van de lidstaten.
3. VERBETERING VAN ENERGIE- EN WATEREFFICINTIE
Voedselverwerking en -productie hebben veel energie en water nodig. In de Verenigde Staten zijn verwerking en productie goed voor ongeveer 23% van het totale energieverbruik in de levensmiddelenindustrie. Water wordt veel gebruikt in de voedingsindustrie, zowel als ingrediënt als in tal van industriële processen (bijvoorbeeld schoonmaken, ontsmetten, koelen, koken).
Het verminderen van het energie- en waterverbruik in de voedselverwerkende en productie-industrie is vooral moeilijk omdat productie-eisen en veiligheidsvoorschriften voorop moeten staan. Er kan echter grote winst worden behaald door kansen voor verhoogde efficiëntie te identificeren. Slimme meters en de invoering van bijvoorbeeld energie-efficiëntie en duurzame waterbeheersystemen kunnen helpen bij het identificeren en implementeren van deze kansen.
4. GEBRUIK INGREDINTEN DIE DUURZAAM ZIJN
Met name verschillende landbouwgrondstoffen hebben aanleiding gegeven tot bezorgdheid over ecologische en sociale duurzaamheid. Ontbossing, verlies van leefgebied en kinder- en dwangarbeid zijn allemaal in verband gebracht met de productie van “vuile” palmolie, cacao en koffie, naast andere uitdagingen op het gebied van duurzaamheid.
Een andere bron van zorg zijn visproducten; ongeveer 90% van de visserij in de wereld wordt ofwel volledig bevist, overbevist of uitgeput. Overbevissing en destructieve visserijmethoden brengen wereldwijd de vispopulaties in gevaar, verwoesten kwetsbare mariene habitats en ecosystemen en brengen het levensonderhoud in gevaar van lokale gemeenschappen die afhankelijk zijn van deze visbestanden.
Voedselverwerkers en fabrikanten kunnen deze en andere schadelijke landbouwpraktijken helpen bestrijden door “risicovolle” ingrediënten op de juiste manier in te kopen. Programma’s zoals de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO), de Roundtable on Responsible Soy (RTRS) en de UTZ/Rainforest Alliance (voor koffie, cacao, thee en hazelnoten) set strikte normen om ervoor te zorgen dat specifieke gewassen worden verbouwd zonder onnodige schade toe te brengen aan het milieu of de lokale gemeenschappen. De Marine Stewardship Council (MSC) stelt richtlijnen op om de visbestanden gezond te houden en het leven in zee te beschermen.
